Kan blockchain palletuitwisseling digitaliseren?

De palletbon vertolkt vandaag een cruciale rol in het uitwisselingsproces van pallets. Het is een bewijs van de eigenlijke palletruil, waarmee de betrokken partij pallets kan claimen of een palletruil kan bevestigen. Gezien het complexe karakter van de supply chain en de vele betrokken partijen, verloopt de palletuitwisseling via de palletbon niet altijd even gestroomlijnd en foutloos. Het ontbreekt aan een centrale autoriteit die het proces beheert en opvolgt. Die uitgangssituatie bevat meteen alle ingrediënten voor een traject met blockchain. De technologie maakt databeheer veiliger en betrouwbaarder, aangezien niemand de data kan wijzigen zonder medeweten van de rest van de keten. De blockchain geldt daarbij als de enige versie van de waarheid.

Representativiteit

GS1 schaarde vijfendertig ondernemingen rond een Duits testproject. Het ging in hoofdzaak om partijen die elkaar niet ten gronde kennen en geen onderlinge standaarden hanteren. Zowel wereldspelers als Bosch en DHL als meer kleinschalige ondernemingen namen deel. De acties concentreerden zich op twintig warehouselocaties. Het project nam in totaal twaalf maanden in beslag en omvatte meer dan 116.000 ladingtransacties.
 
“Een van de grootste uitdagingen bestond erin een representatief beeld van de volledige supply chain te creëren”, verduidelijkte Ralph Tröger, senior manager Identification & Data Carrier bij GS1. “Het testproject moest zich onderscheiden door het ruime netwerk van businesspartners en de realistische testomstandigheden. Het resultaat is het grootste en meest praktische blockchainproject tussen bedrijven in Duitsland.”

Voorbereiding

De initiatiefnemers stelden zich verschillende doelen. “We wilden de technologie op een nuttige manier testen, de palletbon digitaliseren, een relevant netwerk creëren, een realistische proefperiode uitrollen en – niet in het minst – kennis vergaren en verdelen.”
 
Elke deelnemer uit de industrie en de retail beschikte op zijn bedrijfssite over mobiele apparaten, zowel de medewerker die de inkomende en uitgaande goederen registreert, als de chauffeur. Mocht het project de testfase overstijgen, dan zal de chauffeur het toestel permanent in zijn bezit krijgen of de app via zijn smartphone kunnen openen. Dat bleek nu om veiligheidsredenen niet mogelijk. De deelnemende bedrijven ontvingen toegang tot online opleidingen en informatie voor de logistieke bedienden en de chauffeurs. Voor de tests aanvingen, moesten alle deelnemers de werking van de toestellen valideren. Belangrijk om te weten is dat protocollen binnen een blockchain voor een consensus zorgen over de informatie die je in de blockchain mag opnemen. Het palletproject maakte gebruik van het laagdrempelige openbronplatform en -protocol Multichain.

Blockchain app

De test vond synchroon met de normale bedrijfsactiviteiten plaats. Dat verzekerde de initiatiefnemers ervan dat alle data zowel op papier (op de palletbon) als in de mobiele app waren vastgelegd.
 
In een eerste stap moeten alle deelnemers zich in de applicatie registreren. De medewerker verantwoordelijk voor het ontvangen of versturen van de goederen creëert een nieuwe transactie. Hij identificeert zijn handelspartner door de QR-code op het mobiele toestel van de chauffeur te scannen en voert het aantal geladen of geloste pallets in. Hij kan daar nog een referentienummer of leveringsnota aan toevoegen, alsook de reden waarom er een verschil is tussen het reële en het verwachte aantal pallets. De applicatie verstuurt die informatie naar de chauffeur. De vrachtwagenbestuurder kan die uitwisselingsaanvraag bekijken en valideren. Verklaart de vrachtwagenbestuurder zich akkoord, dan is de transactie in de blockchain geïntegreerd. Heeft de chauffeur bezwaar of stelt hij een fout vast, dan kan hij de gegevens voor goedkeuring veranderen en een nieuw registratieverzoek openen. Het spreekt voor zich dat de andere partij die nieuwe input dan opnieuw moet bekrachtigen.

Palletbalans

Waar de verantwoordelijke voor het ladingmanagement de pallets vroeger via Excel of andere software moest traceren, vindt hij nu alle relevante informatie in het palletportaal. Die samenvatting toont alle open transacties, naast de afgeronde verrichtingen. De gebruiker beschikt er meteen over een palletoverzicht per klant, vervoerder of locatie. Het overzicht bevat onder meer het aantal geruilde pallets en de palletsaldi. Beide partijen vernemen dus in enkele klikken of ze nog recht hebben op pallets (of een vergoeding), dan wel of ze er hun handelspartner verschuldigd zijn.
 
“De test bewijst het potentieel van blockchain om het oubollige en vaak inefficiënte proces van paletuitwisseling te vervangen”, evalueert Ralph Tröger. “De deelnemers onthaalden de test in grote mate positief. De grote meerwaarde situeert zich in de creatie van realtime transacties en op het vlak van procesvereenvoudiging.”
 
Manuele processen, zoals het invoeren van de palletnota’s, het beheren van de palletaccounts en het invoeren van data in het ERP-systeem zijn niet langer vereist. Volgens GS1 verlaagt de technologie de foutenlast die onvermijdelijk bij de verwerking van handgeschreven nota’s op palletbonnen hoort. Ook bij de backoffice valt de geautomatiseerde berekening van de palletbalans in de smaak. De actuele inzichten maken het naar verluidt mogelijk om veel sneller beslissingen te nemen op het vlak van palletvoorraad – en dus ook te anticiperen waar dat nodig is.

​Is het vraagstuk relevant?

GS1 benadrukt het belang van het project aan de hand van enkele veelzeggende cijfers:

• In totaal circuleren in Europa vijfhonderd miljoen Europallets, goed voor een waarde van 2,5 miljard euro.
• Een palletbon omvat info over gemiddeld dertig pallets. We registeren met zijn allen jaarlijks honderdvijftig miljoen transacties. Aangezien telkens twee partijen bij een transactie betrokken zijn, gaat het om driehonderd miljoen registraties.
• Een pallet kent vijf cycli per jaar, met een gemiddelde kostprijs van 3,80 euro per pallet. De totale proceskosten bedragen 9,5 miljard euro, waarvan een vierde aan administratie valt toe te schrijven.

Werkpunten

Uit de testfase vallen volgens Ralph Tröger waardevolle lessen te trekken. “Blockchain is geen ‘plug and play’. Het opstarten van een project van zo’n omvang vergt tijd en overleg. GS1-standaarden, in dit geval onder meer het EPCIS-formaat, zorgen voor meer consensus en een kortere projectduur.”
Zoals eerder in andere blockchainprojecten naar voren kwam, blijkt transparantie zowel een zegen als een vloek. “Elke onderneming wil gebruik maken van de gedeelde informatie. Zelf ook informatie ter beschikking stellen, blijkt minder evident. Blockchain vraagt op dat vlak een zekere mentaliteitswijziging.” Een ‘code of conduct’, die onder meer de toetredingsvoorwaarden en het omgaan met anomalieën bevat, lijkt bijgevolg aangewezen.
 
Blockchain opent tevens de weg naar digitale of ‘slimme’ contracten om overeenkomsten te bekrachtigen. Wil de palletuitwisseling via blockchain nog aan maturiteit winnen, dan moeten alle toestellen bij voorkeur over een SIM-kaart beschikken. “Sommige gebruikers konden vanuit hun warehouse niet met het wifinetwerk connecteren. Daar hadden we vooraf amper rekening mee gehouden.” De grootste belemmeringen situeerden zich in het opleiden van hun chauffeurs. Bestuurders van Oost-Europese afkomst genoten bijvoorbeeld niet genoeg training, wat leidde tot een zeker wantrouwen en enige terughoudendheid ten opzichte van de applicatie. Dat veroorzaakte een flessenhals en vormde uiteindelijk de achilleshiel van het project.

Toekomstperspectief

Ondanks die werkpunten wekt het project enthousiasme op. “Verschillende deelnemers gaven aan dat ze project willen verderzetten”, besluit Ralph Tröger. “Ze hopen het pad naar een volledig operationele oplossing te plaveien. We beogen een verdere definiëring van het kader waarbinnen de bedrijven handelen, met onder meer een verfijning van de manier waarop ze data delen en het identiteitsmanagement organiseren.”
KD

Blockchain en de voedingsbranche

Blockchain biedt openheid en transparantie. En laat dat nu net twee doestellingen zijn die elke schakel binnen de voedingsketen hoog op de agenda plaatst. Technologiereus IBM verbindt met Food Trust de hele voedselindustrie: van boeren tot voedselverwerkers, verkopers, leveranciers en supermarkten.
 
Bedrijven kunnen in ruil voor een maandelijkse bijdrage de herkomst, locatie en status van voedingsproducten in de toeleveringsketen in kaart brengen. “De consument verwacht meer voedingsinformatie dan ooit voorheen”, aldus Walter Stiers, enterprise architect bij IBM. “Retailers ondervinden moeilijkheden om toegang te krijgen tot die informatie, laat staan dat ze die vlot kunnen delen. Transparantie via blockchain helpt om het merkvertrouwen op te bouwen en sterkere klantenrelaties uit te bouwen. Het past ook binnen de groeiende vraag naar meer inzicht, analyse en compliance. Wanneer fabrikanten een product moeten terugroepen omwille van gezondheidsrisico’s kan blokchain een cruciale rol spelen om alle tussenschakels te identificeren. Blockchain helpt evenzeer om een biologische teeltwijze en duurzaam transport te staven.”
Walter Stiers illustreert de waarde voor blockchain (Food Trust) aan de hand van een overzicht per speler in de supply chain.
 
Producenten:
- loyaliteit en engagement van klanten;
- inventarisering in real time;
- automatisering en vereenvoudiging van certificering;
- vertrouwen tussen retailers, leveranciers en klanten.
 
Groothandelaars:
- inventarisering in real time;
- gerichte terugroepacties in geval van mogelijke productafwijkingen;
- faciliteren van interne dataverspreiding.
 
Logistiek:
- inventarisering in real time;
- ruimere mogelijkheden om aan de compliance standaarden te voldoen;
- reductie van manuele handelingen.
 
Retailers:
- een sterkere, loyale relatie met de consument;
- meer garanties op voedselveiligheid voor de klant;
- gerichte terugroepacties in geval van mogelijke productafwijkingen;
- een langere houdbaarheid van de producten.

Consumenten:
- een groter begrip en vertrouwen;
- meer kennis over productterugroepingen, snellere anticipatie;
- een lagere kans op fraude (bijvoorbeeld over de herkomst).

Foodservice:
- een vlottere certificering;
- garantie op veilige voeding;
- afvalreductie.
 
Regulatoren:
- snellere identificatie van contaminatie;
- minder onnodige testen.